گاهی برای تنبیه یکی از فرزندان، والدین تصمیم می‌گیرند، او را از ارث محروم کنند و یا فردی مایل است، قبل فوت اموالش را با نظر و سلیقه خودش تقسیم نماید. بهترین راه حل، صلح اموال به ورثه یا سایر اشخاصی است که تمایل دارید.
باید توجه نمایید که با وصیت تنها یک سوم اموال، قابل تعیین تکلیف بوده و دو سوم بقیه طبق قواعد ارث بین همه ورثه تقسیم می‌شود، مگر خود ورثه، زاید بر ثلث ( یک سوم ) را تنفیذ نمایند.
همچنین محروم کردن یک ورثه با نوشتن عباراتی مثل : من دیگر فرزندی به نام فلانی ندارم و او را از ارث محروم می‌کنم، باطل بوده و تأثیری در سهام او بعد فوت مورث نخواهد داشت.
بنابراین راه حل، انتقال اموال از طریق صلح عمری بوده که باید با رعایت نکاتی که در ادامه این مطلب عدل پیما می‌آید باشد.
صلح عقدی لازم است. صلح هم می تواند برای حل و فصل اختلافات مورد استفاده قرار بگیرد و هم جایگزین عقودی مثل بیع و یا هبه شود و آثار آن‌ها را نیز داشته باشد.
در صلح عمری، مصالح ( صلح کننده ) مال خود را به افرادی که می‌خواهد صلح می‌کند، ولی استفاده از منافع را تا پایان عمر برای خود باقی می‌گذارد.
البته سه مورد زیر تضمین کننده اختیارات صلح کننده برای حفظ مالکیت خود بر اموال است و هر کدام را که نیاز بدانید می‌توانید در صلح نامه ای که در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم می‌کنید لحاظ نمایید.
۱. حق فسخ : مصالح با داشتن حق فسخ تا مدتی که فکر می‌کند در قید حیات خواهد بود، می‌تواند در صورت پشیمانی یا بروز اختلاف، صلح را برهم بزند. ( حتماً باید مدتی معین را مشخص نمایید، مثلا ۱۰ سال از تنظیم سند )
۲. وکالت بلاعزل فروش: با وکالتی که از متصالح ( انتقال گیرنده ) اخذ می شود، می‌توان مثلا خانه صلح شده به او را به فروش رساند. ( حتماً اختیار دریافت ثمن معامله به نفع وکیل قید شود. )
۳. سلب حق انتقال به غیر از متصالح : با سلب حق انتقال یا انجام معامله نسبت به عین از متصالح، در مدتی معین می‌توان مانع انتقال عین مال به ثالث گردید. ( البته انتقال، مانع بهره مندی مصالح از منافع نمی‌شود )؛ اما اگر قصد دارید که حق فسخ قرار دهید، حتماً مدت سلب حق فروش یا انجام معامله برابر با مدتی باشد که مصالح برای خود، حق فسخ قرار داده است.
همچنین می‌توان به جای ذکر مدت معین، شرط کرد متصالح تا زمان حیات مصالح حق انتقال عین یا انجام معامله نسبت به مورد صلح را نخواهد داشت.
نکته مهم : ذکر تمام نکات بالا لازم نیست، اما در متن باید قید گردد که تا زمانی که مصالح در قید حیات است، حق استفاده از منافع ملک و اجاره دادن آن را در مدت عمر خود دارد.
در ادامه یک نمونه متن صلح عمری خدمت تان تقدیم می‌گردد، ولی توجه داشته باشید بهتر است به جای نگارش صلح در سند عادی با حضور در یک دفترخانه اسناد رسمی، این عقد تنظیم گردد؛ چون احتمال گم شدن سند عادی یا بعد فوت مصالح, امکان تردید یا ادعای جعل نسبت به آن وجود دارد.
این‌جانب آقا / خانم ……. با کد ملی ……. و تاریخ تولد ……….. به عنوان صلح کننده ( مصالح ) ملک خود را به شرایطی که در ادامه می‌آید، به آقا / خانم ………. با کد ملی ……… و تاریخ تولد ……… به صورت عمری صلح می نمایم و طرفین در صحت عقلی و با اختیار، موافقت خود را با تمام مواد این عقد ( ۳ ماده و ۴ تبصره اعلام می نمایند و هر دو نسخه این توافق، از اعتبار یکسانی برخوردار است. )
ماده ۱ : مصالح، تمام حقوق یک ملک به مساحت ……… واقع در………………………… با مشخصات ثبتی …………………………………………………….. را به متصالح با وجه مصالحه به مبلغ …………………… صلح می نماید و مصالح اقرار دارد وجه مصالحه را دریافت کرده است.
تبصره ۱ : طرفین قرارداد توافق و اقرار می نمایند، خیار فسخ به مدت ۱۰ سال از تاریخ وقوع عقد صلح، برای مصالح بصورت یک جانبه قرار داده شده تا هر زمان اراده نمود، اقدام به فسخ قرارداد نماید و صرف ارسال اظهارنامه به متصالح مبنی بر اعلام اعمال حق فسخ بدون نیاز به صدور حکمی از مراجع قضایی کفایت می نماید و به قرارداد صلح پایان می بخشد.
تبصره ۲ : متصالح به مدت ۱۰ سال حق انجام هرگونه معامله را درخصوص مورد صلح از خود سلب و ساقط می نماید و در صورت اعمال خیار فسخ توسط مصالح، متصالح مسئول جبران تمام خسارات وارده در صورت تخلف از این تبصره به قیمت روز می‌باشد.
ماده ۲ :
در ضمن همین قرارداد صلح، متصالح، مالکیت منافع مورد مصالحه را برای مدت عمر مصالح و به صورت حق عمری با اختیار اجاره به غیر، به مصالح واگذار نمود تا در مدت عمر خود از منافع آن بصورت رایگان استفاده نماید و مورد مصالحه کما فی السابق در تصرف مصالح باقی می‌ماند و متصالح تا زمان حیات مصالح، حق هرگونه ادعا در خصوص مالکیت منافع را از خود ساقط گرداند.
تبصره : پس از فوت مصالح در هر زمان، مالکیت منافع مورد صلح برای متصالح خواهد بود و بدیهی است به وراث وی منتقل نخواهد شد.
ماده ۳ : در صورت بروز اختلاف آقای ………. با شماره ملی ……….. و تاریخ تولد ……… داور مرضی الطرفین بوده و در صورتی که نظرش در حدود مفاد این قرارداد باشد، تصمیمش لازم الاجرا خواهد بود.
تبصره : در فرضی که داور نتواند یا نخواهد داوری کند یا تصمیمش بر خلاف مفاد این توافق باشد، طرفین حق مراجعه به دادگاه برای حل و فصل اختلاف را پیدا می نمایند.
بدون دیدگاه