دیه و موارد پرداخت آن:
به مالی که به شخص آسیب دیده از جنایت یا به ولی دم او پرداخت می شود دیه می گویند و میزان آن در قانون مشخص شده است
موارد پرداخت : در جنایات عمدی که امکان قصاص مرتکب وجود نداشته باشد یا بر گرفتن دیه توافق شود، همچنین در جنایات غیر عمد دیه پرداخت می گردد
ارش : در مواردی که برای جنایت ارتکاب یافته در شرع دیه مشخص نشده به مجنی علیه ارش پرداخت می شود
نرخ دیه در سال ۱۴۰۳ ( نرخ دیه در ماه های عادی و دیه تغلیظ شده )
به موجب ابلاغ بخشنامه رئیس قوه قضائیه به تمام واحد‌های قضایی سراسر کشور در راستای اجرای ماده ۵۴۹ قانون مجازات اسلامی، مصوب ۱۳۹۲، نرخ دیه کامل در ماه‌های غیر حرام برای سال ۱۴۰۳ مبلغ یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان تعیین شد.
و در ماه های حرام ( محرم ، رجب، ذی القعده و ذی الحجه ) در صورت اینکه، هم صدمه و هم فوت در یکی از این ماه ها باشد یک سوم به دیه مقتول ( اعم از زن یا مرد ) اضافه می گردد و به اصطلاح تغلیظ می شود
بنابراین دیه مرد مسلمان مقتول در صورت وجود شرایط تغلیظ یک میلیارد و ششصد میلیون تومان خواهد شد اما چون دیه قتل زن مسلمان نصف دیه مرد است ۸۰۰ میلیون تومان توسط قاتل و ۸۰۰ میلیون توسط صندوق خسارات بدنی پرداخت می گردد
چند نکته
نکته : دیه مقتول زن به موجب تبصره ماده ۵۵۱ قانون مجازات به صورت برابر با مرد پرداخت می شود (تبصره ـ در کلیه جنایاتی که مجنی ٌعلیه مرد نیست، معادل تفاوت دیه تا سقف دیه مرد از صندوق تأمین خسارت های بدنی پرداخت می شود.)
نکته بعدی : دیه اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی معادل فرد مسلمان تعیین می شود ( ماده ۵۵۴ قانون مجازات اسلامی )
نکته ۳ : فرقی در قتل عمد ، شبه عمد و خطای محض برای تغلیظ دیه وجود ندارد
نکته ۴ : صرف آسیب های بدنی موجب تغلیظ نمی شود و فقط با قتل فرد دیه تغلیظ خواهد شد
نکته ۵ : در صورت قتل فرد در محدوده حرم کعبه نیز دیه تغلیظ خواهد گشت
مواد قانونی مرتبط با تغلیظ دیه
مواد زیر از قانون مجازات اسلامی
ماده ۵۵۵ ـ هرگاه رفتار مرتکب و فوت مجنی علیه هر دو در ماه های حرام «محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه» یا در محدوده حرم مکه، واقع شود خواه جنایت عمدی خواه غیرعمدی باشد، علاوه بر دیه نفس، یک سوم دیه نیز افزوده می گردد. سایر مکان ها و زمان های مقدس و متبرک مشمول حکم تغلیظ دیه نیست.
تبصره ـ معیار شروع و پایان ماه های حرام، مغرب شرعی است مانند ماه رجب که از مغرب شرعی آخرین روز ماه جمادی الثانی، شروع و با مغرب شرعی آخرین روز ماه رجب به پایان می رسد.
ماده ۵۵۶ ـ در حکم تغلیظ دیه فرقی میان بالغ و غیربالغ، زن و مرد و مسلمان و غیرمسلمان نیست. سقط جنین نیز پس از پیدایش روح، مشمول حکم تغلیظ است. تغلیظ دیه، در مواردی که عاقله یا بیت المال پرداخت کننده دیه باشد نیز جاری است. در قتل عمدی که به علت عدم امکان قصاص یا عدم جواز آن دیه پرداخت می شود نیز این حکم جاری است.
ماده ۵۵۷ ـ تغلیظ دیه مخصوص قتل نفس است و در جنایت بر اعضاء و منافع جاری نیست.
بدون دیدگاه